sADI pArtI dA bAnI
15 agsV 1999 dA idn cAmrED hridaAl b>:s dA 60 jnmidn sI j~ 24 agsV 1997 n*< 58 sAl dI uUmr ivC c>nEDA dI rAjYAnI aOtAvA ivkE sdIvI ivx~RA dE geE sn. ies mOcE VE ih*d~sVAn dI cimuUinst Zdr pArtI cAmrED hridaAl b>:s dI cihNI aVE crnI n*< slAm crdI h>, ienclAb aVE cimuUinzm dE isY;V aVE aml ivC uUnH; vl~: pAeE geE aihm y~gdAn n*< slAm crdI h>. a&j, jd asI:21 sdI ivC dAKl h~N dI iVaArI ivC h;, cAmrED hridaAl b>:s dA c*m aVE nAm ihmAilaA dIa; C~tIa; v;g bUl*d h> aVE cimuUinst; aVE Vr&cIps*d VAcV; dA rAh rUSnAuU:dA h~ieaA aAYUinc cimuUinzm dE rAh VE v&DIa; pUl;GA pUtN leI h&lASErIa; dE irhA.
cAmrED b>:s dI iz*dgI aVE c*m 20 sdI dE d<srE a&Y dE dOrAn dA h>. ieh sm; aijhA sm; h> jd amrIcn sAmrAj, h~r ipxEikC< ScVIa;, aVE KrUSC~vAdI s~YvAdIa; nE iec&TE h~ cE mArcAsvAd-l>innvAd dE isY;V aVE s~C uUVE bEimsAl hmlE cIVE. vIhvI: sdI dE aAkrI dhAcE ivC s~vIaV y<nIan aVE p<rbI y~rp dE inzAm; dE Vihs-nihs h~ jAN nAl bUrjUaAzI nE l~c; dE iKlAF iec bRA zAlm smAj-ivr~YI hmlA iviQaA. ies siWVI ivC, cAmrED hridaAl b>:s vl~: cIVA igaA c*m bhUV hI ienclAbI aVE iensAnI zAV dI SAn n*< uUCA crn vAlA h>. s*sAr p&Yr uUVE C&l rhE igrAvt dE ies dOr ivC uUnH; nE aAYUinc cimuUinzm dA rUVbA uUCA crn dE c*m n*< agvAeI idVI aVE mArcsvAd-l>innvAd dE KzAnE ivC vAYA cIVA.
c>nEDA dI cimuUinst pArtI (mArcsvAdI-l>innvAdI) dI sWApnA V~: hI pArtI dE aAg< dI h>sIaV ivC cAmrED b>:s nE iec a>sI pArtI uUsArI ijsdI dI nI:h mArcsvAd-l>innvAd vrgI mzb<V ivCArYArA aVE pq~lEVArI cOm;VrIvAd dE as<l n*< r&ikaA igaA. istE vj~:, aApNE ipxE uUh iec C&tAn vrgI mzb<V pArtI x&DcE geE hn. uUnH; nE isY;V aVE aml ivC pArtI n*< aAYUinc pqIBASAv; nAl l>s crn leI bRA aNW&c c*m cIVA ijsdE istE vj~: c>nEDA dE nvInIcrN dA pq~grAm h~:d ivC aAieaA. ies nAl nvI: p&VrcArI dA c*m vI mzb<V h~ieaA ijsdI nI:h pArtI nE 1980 iva; ivC r&kI sI. pArtI dI bUinaAdI jWEb*dI n*< jmAVI jd~jihd dE iec hiWaAr vj~: vrVN aVE jnVc cimuUinst pArtI ivC VbdIl crn dA vsIlA bNAuUN leI vI nvI: p&VrcArI nE bhUV aihm ihsA pAieaA.
cAmrED b>:s nE mArcsvAdI-l>innvAdI BrAVrI pArtIa; dE aApsI ivClE sb*Y; n*< V>a crn leI m~QI c*m cIVA. bVOr iec isY;VcAr dE, cAmrED hridaAl b>:s nE 20sdI dE smUCE ieVhAisc VjrbE dA m<la*cN crcE disaA ic smAjvAd dI uUsArI dOrAn ichRE mslE uUTE aVE bAad ivC s~vIaV stEt Vihs nihs h~N aVE p*<jIvAd bhAl h~N dE ichRE cArn sn. ienH; aihm sUaAl; dA jUaAb dE cE cAmrED b>:s nE smcAlI mArcsvAdI-l>innvAdI s~C n*< h~r amIr cIVA. uUh yUYnIVI dE a>sE mAhr aVE inpU*n jWEb*dc sn ijnH; vIhvI: sdI ivC sAhmNE aAeE bhUV hI pECIdA isaAsI sUaAl; aVE msila; dE jUaAb pES cIVE, smEV ies sUaAl dE ic mzd<r jmAV n*< ich~ ijhI pArtI dI zr<rV h>. ies sArE dArSinc, isY;Vc, ivCArYArc aVE h~r c*m rAhI: cAmrED b>:s iec a>sA kzAnA aApNE ipxE x&D geE hn ijsdI bUinaAd uUVE iecIvI: sdI dIa; cimuUinst aVE mzd<r lihr; a&gE v&YNgIa;.
cAmrED b>:s 1939 ivC ih*d~sVAn ivC iec dESBgV VE cimuUinst pirvAr ivC p>dA h~eE. uUh d<srI s*sAr j*g V~: bAad dE sAl; dI cimuUinst VE mzd<r lihr dI g~d ivC v&DE h~eE VE 20 sAl dI uUmr ivC c>nEDA n*< ClE geE. uUnH; nE vElE dI CAl<-rvAieV uUVE VUrn dI bjAeE smAjI CEVn; dE rAh p>N dA f>slA cr ilaA aVE ividaArWIa; aVE nOjUaAn; n*< smAjI Vr&cI leI jWEb*d crn dE rAh p> geE. uUnH; dE cIVE ivSAl isY;Vc aVE jWEb*dc dA sdcA s&Tiva; ivC iec grUp p>dA h~ igaA j~ ie*rn>Snilsts dE nAm nAl pqisY h~ieaA. cAmrED b>:s dI agvAeI hET ies grUp dE c*m dE istE vj~: bAad ivC c>nEDA dI cimuUinst pArtI(m-l) aVE h~r ceI mUlc; dIa; mArcsvAdI-l>innvAdI pArtIa; bNIa;. s*sAr dE ceI mUlc; dIa; mArcsvAdI-l>innvAdI cimuUinst pArtIa; dI jRH aVE sb*Y uUs lihr nAl h> ijsdI agvAeI cAmrED b>:s nE s&Tiva; V~: hI cIVI sI.
sADI pArtI, ih*d~sVAn dI cimuUinst Zdr pArtI, ncslvARI dI bgAvV dE istE vj~: uUTI lihr ivC~: p>dA h~eI sI VE iesdA pAlN-p~sN uUs ienclAbI ivCArYArc, isY;Vc, isaAsI, aVE jWEb*dc c*m nE cIVA j~ cAmrED hridaAl b>:s hUr; dI agvAeI ivC cIVA igaA. ie*trn>nliest; dI rAhnUmAeI crn vAlA as<l, ijsn*< cAmrED hridaAl b>:s hUr; aApNE mSh<r icVAbCE `nIs>stI fAr CE:j` ivC ies VrH; ilikaA sI "icsE CIz n*< smJN vAsVE ivacVI n*< aAp iec sUCEV Q*g nAl c*m ivC ihsA l>N dI l~R hU*dI h>, VE k~j crn leI c*m crn dI l~R h>", a&j vI ih*d~sVAn dI cimuUinst Zdr pArtI dI rAhnUmAeI crn vAlA aihm as<l h> VE pArtI dI s&B V~: v&DI K<bI ieh h> ic ieh ies as<l dA p&lA cdE nhI: x&DdI. 1970iva; ivC ih*d~sVAn ivC mOcApqsVI aVE fUt; dA iScAr h~cE mzd<r jmAV dI hrAvl dsVA pArtI dE kEr<-kEr<* h~ jAN dE hAlAV; ivC ih*d~sVAn dI YrVI VE iec ienclAbI cimuUinst pArtI bNAuUN dI jd~jihd ivC vI asI: iesE as<l VE C&lE aVE 1980iva; ivC pArtI n*< uUsArn VE mjb<V crn leI vI iesE as<l VE CldE aAeE h;. 90iva; ivC ih*d~sVAn dE isaAsI isY;V n*< ivcsV crn aVE ih*d~sVAn dI cimuUinst lihr ivC eEcVA bhAl crn dE mhAn c*m ivC vI asI: iesE as<l VE cAiem rhE h;. a&j, jd~: sIPjIPpIPaAeIP, "hm h>: iescE mAlc, hm h>: ih*d~sVAn, mzd<r, icsAn, aOrV aOr nOjUaAn" dE aApNE pq~grAm uUVE C&l rhI h> aVE ih*d~sVAn dI mzd<r jmAV aVE l~c; n*< lAl iclEH uUVE lAl frErA lihrAuUN dE cArj leI iVaAr crn ivC jUtI h~eI h>, cAmrED hridaAl b>:s sADE iblcUl nAl hn aVE llcAr rhE hn ic ienclAb dE rAh uUVE a&gE v&YdE jAeIeE. ih*d~sVAn dI cimuUinst Zdr pArtI ieh g&l bhUV FKr nAl cih*dI h> ic cAmrED b>:s dA ienclAbI ivrsA sADA ivrsA h>, cAmrED hridaAl dA GsU*n, sADA GsU*n h>. aAYUinc cimuUinzm leI cAmrED hridaAl b>:s dA rOSn cIVA h~ieaA rAh, sADI pArtI dA rAh h>>.
cAmrED hridaAl b>:s dE jnm dE s&TvE: sAl dE mOcE uUVE asI: ies ivxRE ienclAbI aAg< n*< Vihidl~: siVcAr pES crdE h; j~ sADI pArtI dE c*m aVE iz*dgI V~: cdE vI prHE nhI: h~ scdE aVE j~ cimuUinst; dIa; a&g~: aAuUN vAlIa; pIRIa; n*< uUVSAhV crdE rihNgE, isrF ih*d~sVAn aVE c>nEDA ivC hI nhI: blic sArE s*sAr ivC. aAuU:dI sdI dE ienclAbI s*GrS; ivC l~c; vl~: cIVIa; jAN vAlIa; cUrbAnIa; aVE c*m mn&UkVA dI SAn n*< bUl*d crEgA aVE cAmrED hridaAl b>:s aVE uUnH; h~r sArE dESBgV; VE ShId; n*< shI SrY;jlI h~vEgA j~ l~c; dI aAzAdI aVE Vr&cI leI j<JE.
cAmrED
hridaAl b>:s dA c*m aVE jIvn, iz*dAbAd!
sIPjIPpIPaAeIP aVE sIPpIPsIP(m-l) dI BrAVrI eEcVA, iz*dAbAd!
pr~lEVArI cOm;VrIvAd, iz*dAbAd!
mArcsvAd-l>innvAd, iz*dAbAd!
ienclAb, iz*dAbAd!
(`pIplz vOies` sV*br 1-15, 1999)